بررسی نحوی ساخت مجهول: رویکرد گذر پنهانی یادگار کریمی[1]مژگان عثمانی[2]تاریخ دریافت: 28/2/92                                                               تاریخ تصویب: 26/9/92 چکیدهدر این مقاله، با اتخاذ رویکرد متأخر کمینه­گرا به ساخت مجهول، موسوم به رویکرد گذر پنهانی (کالینز، 2005)،  به بررسی ساخت مجهول در زبان فارسی پرداخته می­شود. فرضیه یکنواختی تخصیص نقش­های معنایی (بیکر، 1988) جایگاه زیرسا...

در چارچوب علوم رایانه و هوش مصنوعی، هستان شناسی سامانه ای رایانه ایینههای یۀ معین مانند اصطلاحات یۀ علمی را گردهم می آورد و روابط معنایی- مفهومیِ میی دهد. در این مقاله، ضمن معرفی مفهوم هستان شناسییم به سه پرسش پاسخ دهیم: 1). چه گونه می توان برای حوزۀ ساخت واژه در زبان فارسی، هستان شناسی تهیین هستان شناسیِ حوزۀ ساخت واژه در زبان فارسی و هستان شناسیِ اصطلاحات زبان شناسیِ گولد در زبان انگلیسی تاچه میز...

مقالۀ حاضر، عملکرد هر دو نوع پرسشواژۀ (پرسشواژه در جای اصلی و پرسشواژۀ حرکت کرده) زبان ترکی آذری را در قالب برنامۀ کمینه گرا، مطالعه کرده است. بررسی ساخت های دارای پرسشواژه در جای اصلی، نشان می دهد که در زبان ترکی آذری، مشخصۀ پرسشی و جزء kï/ki، از لحاظ نحوی در توزیع تکمیلی هستند. وجود مشخصۀ پرسشی در هستۀ گروه متمم نما، موجب می شود که عملگر پرسشی به صورت آشکار به مشخص­گر گروه متمم نما حرکت نماید...

مقالۀ حاضر، عملکرد هر دو نوع پرسشواژۀ (پرسشواژه در جای اصلی و پرسشواژۀ حرکت‌‌‌کرده) زبان ترکی‌‌‌آذری را در قالب برنامۀ کمینه‌‌‌گرا، مطالعه کرده است. بررسی ساخت‌‌‌‌های دارای پرسشواژه در جای اصلی، نشان می‌‌دهد که در زبان ترکی‌‌آذری، مشخصۀ پرسشی و جزء kï/ki، از لحاظ نحوی در توزیع تکمیلی هستند. وجود مشخصۀ پرسشی در هستۀ گروه متمم‌‌نما، موجب می‌‌شود که عملگر پرسشی به ‌‌صورت آشکار به مشخص­گر گروه متمم...

با حذف سطح ژرف‌ساخت از برنامۀ کمینه‌گرا و شکل‌گیری ساخت‌های نحوی از رهگذر فرایند ادغام، حضور بیش از یک عنصر نحوی ریشه در اشتقاق، میسر و در مواردی برای پیروی از شرط گسترش، الزامی شده است. یکی از پیامدهای مهم این انگارۀ نظری، امکان حرکت جانبی عناصر نحوی است که در آن، یک سازه می‌تواند از یک درخت نحوی به درخت مستقل دیگری حرکت کند. براین اساس و به پیروی از تحلیل هورنشتین و نونیس، پژوهش حاضر به بررسی...

در چارچوب علوم رایانه و هوش مصنوعی، هستان‌شناسی سامانه‌ای رایانه‌ایینههای یۀ معین مانند اصطلاحات یۀ علمی را گردهم می‌آورد و روابط معنایی- مفهومیِ میی‌دهد. در این مقاله، ضمن معرفی مفهوم هستان‌شناسییم به سه پرسش پاسخ دهیم: 1). چه‌گونه می‌توان برای حوزۀ ساخت‌واژه در زبان فارسی، هستان‌شناسی تهیین هستان‌شناسیِ حوزۀ ساخت‌واژه در زبان فارسی و هستان‌شناسیِ اصطلاحات زبان‌شناسیِ گولد در زبان انگلیسی تاچه‌میز...

در ساخت کانونی­سازی گسسته، یک سازۀ واحد زیرساختی مانند ساخت ملکی گسسته شده و بخشی از آن پیش­آیند و بخشی دیگر ابقا می­شود. این ساخت را می­توان براساس اینکه هسته (سازۀ کانونی) از درون بند پایه یا بند پیرو حرکت کرده، به دو نوع کوتاه و بلند تقسیم کرد. سازۀ پیش­آیند دارای مشخصۀ کانون و تقابل است و تکیۀ زیروبمی نیز روی آن قرار دارد. تبعیت از جزیره و اصل کوتاه­ترین حرکت، عدم گسستگی متمم حرف اضافه، همب...

شناخت رفتارهای مصرف انرژی و تغییر آنها، به دانش گسترده‎ای دربارۀ محرک‎های رفتار و بیان این دانش به‎صورت برنامه‎های مداخله‎گر موفق نیاز دارد. در این مقاله، رفتار مصرف انرژی کارکنان در سازمان، به‎کمک مدل‎سازی راف بررسی شده است. به این منظور پس از انتخاب 13 مشخصۀ موقعیتی (شامل شاخص‎های جمعیتی، ارزشی، نگرشی و سازمانی کارکنان) و یک مشخصۀ تصمیم (رفتار مصرف انرژی روشنایی کارکنان)، سیستم اطلاعاتی راف ا...

در شعر حافظ یکی از برجسته ترین رابطه هایی که دو جمله یا دو مصراعِ یک بیت را از نظر معنایی به هم پیوند می-دهد، رابطۀ تعلیلی ـ استنتاجی است. این نوع رابطه، الگوی ساخت بسیاری از ابیاتِ شعر اوست. به طوری که از نظر ساخت جمله های بیت، مشخصۀ سبکِ شخصیِ او محسوب می شود. در این الگوی ساختی که گاه از دو جملۀ مستقل تشکیل شده و گاهی از یک جملۀ مرکّب، یکی از جملات از نظر معنایی برای جملۀ دیگر، جملۀ نتیجه، حکم علّ...

در این مقاله ساختار نحوی ممیّزهای عدد در گروه حرف تعریف زبان فارسی در چارچوب برنامة کمینه گرا بررسی می­شود. ممیّز عدد تکواژی است که هنگامی که اسم توسط یک عدد مورد شمارش قرار ­گیرد به­ همراه اسم می­آید. در این پژوهش براساس نظرات چنگ و سایبسما (2005)، ایشی (2000)، لی (1999)، تانگ (2004)، سیمپسون (2005) و بورر (2005) ویژگی­های واژ- نحوی ممیّزها در زبان فارسی را در رابطه با دیگر سازه­های گروه حرف تعری...